اردلان علیشاهی
چشم‌انداز صنعت معدن‌کاری با توجه به چالش‌های مالی، فنی، عملیاتی، اجتماعی و زیست محیطی شرکت‌های معدنی دستخوش تغییرات است. ما معتقدیم برای هم‌راستا شدن با این تغییرات باید شیوه انجام کارها را با نوآوری همراه کنیم. با توجه به افزایش هر روزه چالش‌ها در این حوزه، وقت آن است که اعلام کنیم نوآوری در حوزه معدن برای پایداری و بقای صنعت معدن‌کاری ما، ایجاد ارزش و بازده کافی سرمایه‌گذاری و همچنین برای حفظ و ارتقا جایگاه بخش معدن در اقتصاد کشور ضروری است. در یک کلام نوآوری دیگر کالای لوکس به حساب نمی‌آید.
چگونگی توسعه بخش معدن و صنایع معدنی
بحران کرونا نشان داد که چگونه نوآوری می‌تواند به کمک جامعه بشری بیاید و آن کشورهایی از این بحران پیروزمندانه بیرون می‌آیند که ساختارهای خود را مبتنی بر دانش و نوآوری استوار کرده باشند.
این سوال‌ها در پیش روی ما قرار گرفته است که: با چه راهکارهایی برای توسعه بخش معدن و صنایع معدنی کشورمان می‌توانیم بهتر عمل کنیم؟ آیا شرکت های معدنی ایرانی برای تغییرات سریع تکنولوژیکی پیش رو آماده اند؟
به طور حتم اینکه بدانیم امروز از منظر نوآوری در کجا قرارداریم گامی اساسی در جهت درک نقش هر یک از ما در زیست بوم نوآوری و شناسایی اقدامات موردنیاز برای چالش های پیش روی ماست به طور مثال مطالعات در کشور کانادا در سال 2015 نشان داد تنها 12 درصد از شرکت های کانادایی شرایط پیش رو را درک می کردند. اما با توجه به فرهنگ سازی و سیاست‌گذاری انجام شده دو سال بعد یعنی در سال 2017 این کشور با داشتن 26 استارتاپ معدنی پس از استرالیا و آمریکا در جایگاه سوم از این منظر قرار گرفت و در سال 2020 این تعداد به چندین برابر افزایش یافته است.
بحث معدن و نوآوری
در اولین گزارش به معرفی نوآوری و سه رویکرد آن در بخش معدن می پردازیم.
- نوآوری همانا محصول خلق چیز جدید و تجاری سازی آن فراتر از تولید محصول در قالب پلتفرم ها، مدل های اقتصادی و تجربیات مشتری است که در ادامه به طور مفصل به انواع آن خواهیم پرداخت.
سه رویکرد ایجاد نوآوری‌ها در حوزه معدن
رویکرد اول موسوم به core، نوآوری‌هایی هستند که به بهبود کارایی روش های اکتشاف و استخراج از طریق پیاده سازی روش ها و فرآیندها می انجامند.
رویکرد دوم تحت عنوان adjacent نوآوری‌هایی هستند که به توسعه کسب و کار میپردازند. به عنوان نمونه شرکت کانادایی ((گراوند تراث)) از نوآوری به منظور اکتشاف کارآمدتر و ارزانتر بهره گرفته است. به طور مثال می‌توان به استفاده از روش ((تراک مونتد)) به جای روش مرسوم حفاری یا استفاده از تکنولوژی های جدید برای اهداف اکتشافی مثل شبیه سازی و استفاده از پهباد ها اشاره کرد.
رویکرد سوم موسوم به transformation، دستیابی به پیشرفت مهم یا اختراعاتی است که تاکنون بازاری برای آن وجود نداشته است.
کشورهای معدنی و رویکردهای نوآوری آن‌ها
در این خصوص توجه شما را به آماری از درصد بهره گیری کشورهای معدنی توسعه یافته از این رویکردهای نوآوری به نقل از دیلویت (لینک مقاله) جلب می کنیم. در کشور استرالیا 68 درصد از نوآوری ها به رویکرد اول اختصاص یافته، 22 درصد به رویکرد دوم و 10 درصد از آن‌ها از رویکرد سوم تبعیت می کند.
در آمریکای جنوبی 65 درصد به رویکرد اول و 21 درصد به رویکرد دوم تعلق گرفته و 14 درصد به رویکرد سوم اختصاص یافته است. در کانادا 68 درصد از نوآوری ها از رویکرد اول، 19 درصد از رویکرد دوم و 13 درصد از رویکرد سوم تبعیت می‌کنند . اما در آفریقای جنوبی که نوآوری ها 61 درصد از رویکرد اول و 23 درصد از رویکرد دوم تبعیت می کنند، اختصاص 16 درصد از نوآوری ها به رویکرد سوم جالب توجه است.
در گزارش بعدی و در بخش دوم (لینک مقاله دوم) به انواع بسترهای نوآوری در صنعت معدن می‌پردازیم. در ادامه این سری از گزارش‌ها به صورت موردی نوآوری‌ها را مورد ارزیابی قرار می‌دهیم و به ترسیم چارچوب و الزامات شکل‌گیری بستر نوآوری در بخش معدن کشورمان خواهیم پرداخت.
